علائم شایع بیماری ام اس (MS) در زنان
مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری خودایمنی محسوب می‌شود که در سیستم عصبی مرکزی بدن اختلال ایجاد می‌کند. علائم ام اس در زنان متفاوت است و می‌تواند آنان را به‌گونه‌ای متفاوت از مردان تحت‌تأثیر قرار دهد. محققان نمی‌دانند عامل ایجاد این بیماری چیست. پس از حاد شدن این بیماری، سیستم ایمنی بدن نوعی بافت به نام میلین را که از فیبر‌های عصبی محافظت می‌کند، از بین میبرد. بدون وجود میلین کافی در بدن، انتقال و دریافت سیگنال‌ها برای اعصاب دشوار خواهد بود.
علائم ام اس در زنان
علائم ام اس در زنان مشابه مردان است، اما ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی مشکلات دیگری را برای زنان ایجاد کند. این عارضه همچنین می‌تواند بر سلامت جنسی و عملکرد مثانه در زنان تأثیر متفاوتی بگذارد. در ادامه مهم‌ترین علائم ام اس در زنان را بررسی می‌کنیم.
مشکلات بینایی
برای بسیاری از افراد، مشکل بینایی اولین علامت قابل‌توجه این بیماری است.
سه مشکل بینایی که معمولا بر اثر این عارضه رخ می‌دهد، عبارت‌اند از:
- نوریت اپتیک که می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های کور و درد چشم شود.
- دوبینی که زمانی اتفاق می‌افتد که چشم‌ها به‌درستی با هم تراز نمی‌شوند.
- نیستاگموس که در آن چشم حرکات غیرارادی انجام می‌دهد.
- از هر ۵ زن مبتلا به بیماری، یک نفر نوریت اپتیک را به‌عنوان نخستین علامت بیماری تجربه می‌کند.
بی‌حسی
بی‌حسی در صورت، بدن، بازو‌ها یا پا‌ها یکی دیگر از شایع‌ترین علائم ام اس در زنان است. این مشکل اغلب یکی از اولین علائم این بیماری است. بی‌حسی می‌تواند یکی از علائم ام اس خفیف در زنان باشد. اگرچه می‌تواند شدیدتر شود. اما در مراحل اولیه بی‌حسی در دست‌وپا از جمله علائم ام اس خفیف در زنان محسوب می‌شود. این وضعیت در فعالیت‌های روزمره مانند نگه‌داشتن اشیا و راه‌رفتن اختلال ایجاد می‌کند. بیشتر دوره‌های بی‌حسی ناشی از بیماری بدون دارو برطرف می‌شود و فرد برای همیشه ناتوان نمی‌شود.
خستگی
حدود ۸۰ درصد از افراد مبتلا به این عارضه دچار خستگی می‌شوند. بیمارانی که دارای اسپاسم عضلانی شبانه هستند، امکان دارد خواب خوبی نداشته باشند و در روز احساس خستگی کنند. بیماری مزبور خطر افسردگی را نیز افزایش می‌دهد.
مشکلات مثانه
یکی از علائم ام اس در زنان مشکلات مثانه است که حداقل ۸۰ درصد از زنان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری می‌تواند نگه‌داشتن ادرار را برای مثانه دشوار کند و ممکن است میزان ذخیره ادرار را کاهش دهد و علائم زیر را ایجاد کند:
ادرار مکرر یا فوری
تردید در شروع ادرار
تکرر ادرار در طول شب
ناتوانی در تخلیه مثانه
عدم توان در نگه‌داشتن ادرار
مشکلات روده
بسیاری از افراد مبتلا به بیماری مشکلات روده را تجربه می‌کنند، از جمله:
- یبوست
- اسهال
- ازدست‌دادن کنترل روده
درد
۵۵ درصد از زنان مبتلا به این عارضه به درد بالینی دچار می‌شوند. اما ۴۵ درصد درد مزمن را تجربه می‌کنند. بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۲۰، زنان مبتلا به ام اس ممکن است بیشتر از مردان درد را به‌عنوان یکی از علائم این بیماری تجربه کنند.
تغییرات ادراکی
بیش از ۵۰ درصد از زنان مبتلا به بیماری مزبور تغییراتی را در درک شرایط پیرامون خود تجربه می‌کنند، به این معنی که ممکن است گاهی اوقات در موارد زیر دچار مشکل شوند:
- پردازش اطلاعات جدید
- حفظ اطلاعات جدید
- سازماندهی اطلاعات و حل مسئله
- تمرکز و حفظ توجه
- درک محیط اطرافشان
- درک و استفاده از زبان
- انجام محاسبات
علائم ادراکی ام اس به طور معمول خفیف تا متوسط است و فقط بر برخی از جنبه‌های توانایی درک انسان تأثیر می‌گذارد. در موارد نادر، افراد مبتلا به آن ممکن است مشکلات ادراکی ناتوان‌کننده را تجربه کنند.
افسردگی
افسردگی بالینی یکی از شایع‌ترین علائم ام اس است. افسردگی در افراد مبتلا به این مشکل بیشتر از سایر بیماری‌های مزمن است. بیش از نیمی از افراد مبتلا ممکن است گاهی اوقات افسردگی داشته باشند. اگرچه تقریبا همه افراد دوره‌های غم یا اندوه را تجربه می‌کنند، اما افسردگی بالینی به علائمی اشاره دارد که حداقل ۲ هفته طول می‌کشد.
سرگیجه
برخی از افراد مبتلا به ام اس دچار احساس سبکی سر، پژمردگی، ضعف یا غش می‌شوند. در موارد خفیف‌تر، ممکن است فرد سرگیجه را تجربه کند. بیماری ممکن است با آسیب رساندن به سیگنال‌های مغز برای حفظ تعادل در بدن، باعث سرگیجه شود.
علائم سرگیجه عبارت‌اند از:
- مشکلات تعادل
- دریازدگی
- تهوع و استفراغ
- سبکی سر
- احساس چرخش در سر
مشکلات جنسی
افراد مبتلا به ام اس اغلب مشکلات جنسی را تجربه می‌کنند و ممکن است برانگیختگی یا ارگاسم برایشان مشکل باشد. به‌عنوان‌مثال، ام اس ممکن است عملکرد طبیعی واژن را کاهش دهد و به طور بالقوه آمیزش جنسی را برای زنان دردناک کند.
تغییرات عاطفی
بسیاری از علائم و تغییرات احساسی معمولا با ام اس رخ می‌دهد، از جمله موارد زیر:
- تغییرات خلقی
- دوره‌های خنده یا گریه غیرقابل‌کنترل
- تحریک‌پذیری
- غم و اندوه
- نگرانی، ترس و اضطراب
- پریشانی، عصبانیت یا ناامیدی
مشکل در راه‌رفتن
افراد مبتلا به ام اس به دلایل متعددی ممکن است در راه‌رفتن خود دچار مشکل شوند. برخی از علائم بیماری که احتمالا بر نحوه راه‌رفتن فرد تأثیر می‌گذارد، عبارت‌اند از:
- سفتی و اسپاسم عضلانی
- بی‌حسی در باسن، ساق پا، مچ پا یا پا
- خستگی
- ضعف عضلانی
- ازدست‌دادن تعادل
اثرات هورمونی
ام اس به دلیل تغییرات هورمونی می‌تواند بر زنان متفاوت از مردان تأثیر بگذارد. این بیماری می‌تواند در روند طبیعی قاعدگی زنان، بارداری و یائسگی تأثیر منفی بگذارد.
علائم اولیه‌ام اس در زنان
برخی از علائم اولیه‌ام اس در زنان عبارت‌اند از:
- ازدست‌دادن موقت بینایی
- کوررنگی
- درد در ناحیه چشم
- بی‌حسی در نقاط مختلف بدن
چرا زنان بیشتر در معرض خطر هستند؟
احتمال اینکه زنان بیشتر در معرض خطر ابتلا به ام اس باشند، بیشتر است. به این دلیل که سیستم ایمنی بدن خانم‌ها در دوران بارداری سرکوب می‌شود. همچنین ممکن است بین کمبود ویتامین D و ام اس ارتباطی وجود داشته باشد. شواهد روزافزونی وجود دارد که سطوح پایین ویتامین D هم بر خطر ابتلا به بیماری و هم بر سطح فعالیت بیماری در افراد تأثیر می‌گذارد.
سایر محققان این نظریه را مطرح می‌کنند که کروموزوم‌های X نقش مستقیمی در عملکرد خودایمنی دارند. غیرفعال‌شدن کروموزوم X در زنان ممکن است منجر به داشتن ژن‌های حساسیت بیشتری به ام اس شود.
درمان ام اس در زنان
در حال حاضر هیچ نوع درمان ام اس در زنان وجود ندارد، اما دارو‌های مختلف و درمان‌های مکمل معمولا می‌توانند به مدیریت علائم یا حتی کند کردن پیشرفت بیماری کمک کنند. هرکسی که علائم مربوط به ام اس در زنان را تجربه می‌کند باید برای تشخیص به دکتر متخصص مغز و اعصاب مراجعه کند.
طول عمر زنان مبتلا به بیماری‌ام اس
عوارض مرتبط با ام اس، مانند عفونت‌ها، بیماری‌های قلبی عروقی و حوادث، می‌تواند باعث شود طول عمر افراد مبتلا به ام اس نسبت به افرادی که مبتلا به این بیماری نیستند، کوتاه‌تر شود. اما ازبین‌بردن این عوارض باعث خواهد شد خطر کوتاه‌شدن طول عمر به میزان قابل‌توجهی کاهش یابد. طول عمر افراد مبتلا به بیماری در طول زمان افزایش‌یافته است. بااین‌وجود برخی مشکلات باعث می‌شود که میانگین طول عمر مبتلایان به بیماری حدود ۷ سال کمتر از افرادی باشد که به آن مبتلا نمی‌شوند.
ام اس، یک بیماری خودایمنی است که در سیستم عصبی مرکزی بدن اختلال ایجاد می‌کند. علائم ام اس در زنان متفاوت است؛ ازدست‌دادن موقت بینایی، کوررنگی، درد در ناحیه چشم و بی‌حسی در نقاط مختلف بدن برخی از علائم اولیه ام اس در زنان هستند. با داشتن این علائم باید برای تشخیص به دکتر متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
