جراحی دندان عقل: مدت زمان آن + ترس از کشیدن
جراحی دندان عقل چگونه است؟ مراقبت های بعد از آن
بسیاری از پزشکان کشیدن دندان عقل را چه نهفته چه غیر نهفته برای پیشگیری از مشکلات در آینده توصیه می‌کنند، حتی اگر دندان‌های عقل در حاضر هیچ مشکلی ایجاد نکرده باشد. برای کشیدن دندان عقل سن خاصی وجود ندارد ولی دندان‌پزشکان معتقد هستند برای کشیدن دندان‌های نهفته یا نیمه نهفته در سن جوانی بهتر است این عمل انجام شود. کشیدن و یا جراحی دندان عقل بالا عموماً ساده‌تر از دندان عقل پایین است.
دندان‌های عقل آخرین دندان‌های دائمی هستند که در سنین بین ۱۷ تا ۲۵ سالگی رشد می‌کنند. بسیاری از افراد دندان عقل درنمی‌آورند و بسیاری دیگر دندان عقل نهفته دارند. مردم زیادی هم هستند که دندان عقل آن‌ها مانند سایر دندان‌ها طبیعی رشد می‌کند. در این بخش از مجله کمکدون اطلاعات کاملی در مورد زمان کشیدن دندان عقل و مراقبت‌های بعد از جراحی را برای شما شرح می‌دهیم.
ترس از کشیدن دندان عقل
به‌طورکلی ترس از کشیدن و یا پر کردن دندان و خلاصه هر کاری که مرتبط با دندان باشد طبیعی است، اما باید سعی کنید بتوانید بر این ترس خود غلبه کنید. چون عموماً افرادی که ترس از خدمات دندانپزشکی دارند دیرتر به پزشک مراجعه می‌کنند، به همین دلیل دندان‌های آن‌ها آسیب بیشتری می‌بیند.
اگر ترس از درد آمپول دارید می‌توانید از پزشک درخواست کنید از ژل بی‌حسی قبل از تزریق آمپول استفاده کند تا درد آمپول را نیز متوجه نشوید.
جراحی دندان عقل چقدر طول می‌کشد
مدت‌زمان جراحی و یا کشیدن دندان عقل در افراد مختلف متفاوت است. این زمان بستگی به‌دشواری جراحی و چگونگی قرار گرفتن دندان عقل در لثه دارد؛ همچنین همکاری فرد نیز ملاک است که به دلیل استرس و ترس زمان را هدر ندهد.
تفاوت کشیدن و جراحی دندان عقل
خارج کردن بعضی از دندان‌ها از دهان با کشیدن ساده امکان‌پذیر نیست، بلکه باید لثه باز شود و یا بخشی از استخوان برداشته شود؛ در این صورت پزشک تجویز به جراحی می‌کند. همچنین اگر دندان عقل نهفته باشد، دندانپزشک با جراحی آن را بیرون می‌آورد. قبل از اینکه پزشک جراحی یا کشیدن ساده را تشخیص بدهد، یک عکس رادیولوژی از دندان گرفته و بر اساس آن تصمیم می‌گیرد چه‌کاری باید انجام شود.
دندان عقل نهفته چیست؟
دندان‌های عقلی که فضای کافی و مناسب برای بیرون آمدن و رشد کافی ندارند، در واقع اصلاً بیرون نمی‌آیند و یا به‌صورت جزئی کمی از دندان بیرون می‌زد را به عنوان دندان عقل نهفته در نظر می‌گیریم.
دندان عقل نهفته را بکشیم یا خیر؟
دندان‌پزشکان در مورد کشیدن دندان عقل نهفته‌ای که هیچ مشکلی ایجاد نکرده اختلاف‌نظر دارند. برخی از آن‌ها معتقد هستند برای پیشگیری از مشکلات در آینده باید آن دندان عقل نهفته را جراحی کرد و کشید. عوارض جراحی و پس از جراحی دندان عقل در جوانان بسیار کمتر از افراد مسن است.
به‌طورکلی کشیدن دندان عقل عوارض طولانی‌مدت ندارد، موقتی بوده و حل می‌شود. گاهی برای کشیدن دندان عقل نیاز به جراحی است.
برخی از دندان‌پزشکان وقتی دندان عقل شما نهفته باشد و یا نیاز به جراحی عمیق داشته باشد شما را هدایت می‌کنند که نزد یک متخصص دهان بروید و دندان خود را بکشید.
اگر استرس داشته باشید جراح علاوه بر بی‌حسی موضعی ممکن است به شما آرام‌بخش بدهد تا احساس بهتری داشته باشید.
سؤالاتی که می‌توانید از دندانپزشک یا جراح دهان خود بپرسید:
- در حین کشیدن یا جراحی چه نوع بیهوشی دریافت خواهم کرد؟
- آیا دندان عقل به دندان‌های مجاور آسیب زده یا خیر؟
- آیا خطر آسیب عصبی وجود دارد؟
- چقدر طول می‌کشد تا به بهبودی کامل برسم؟
- آیا نیاز به درمان دندان‌های دیگر هم دارم یا خیر؟
- چند تا از دندان‌های عقل را باید بکشم؟
زمان کشیدن دندان عقل
در صورتیکه علائم و مشکلات زیر ایجاد شود پزشک توصیه می‌کند که دندان عقل را بکشید:
- گیرکردن مواد غذایی در پشت دندان و ایجاد عفونت در این ناحیه
- عفونت یا بیماری لثه به نام بیماری پریودنتال
- پوسیدگی دندان عقلی که تا نصفه درآمده است
- آسیب رساندن به دندان یا استخوان مجاور دندان عقل
- ایجاد یک کیست در اطراف دندان عقل
- مانع از انجام ارتودنسی برای تنظیم کردن دندان‌های دیگر
- لثه دچار عفونت مکرر و جدی شده باشد.
- دندان عقل دچاره پوسیدگی شده باشد.
- رشد بیش‌ازحد دندان عقل و آسیب به لثه
- اگر طوری رشد کرده باشد که تمیز کردن آن به‌سختی باشد.
- وقتی دندان‌های خود را ارتودنسی می‌کنید ممکن است نیاز باشد دندان عقل را بکشید تا فضا برای حرکت دندان‌ها ایجاد شود.
- اگر دندان عقل شما نهفته باشد عموماً دندانپزشک کشیدن آن را تجویز می‌کند
۳ نوع بی حسی برای جراحی دندان عقل
سه نوع بی حسی وجود دارد که دندانپزشک یا جراح دندان بسته به شرایط دندان عقل یکی از این ۳ روش را اعمال می‌کند.
- بی‌حسی موضعی: پزشک در نزدیکی محل دندان عقل یک یا چند تزریق انجام می‌دهد تا دندان شما بی‌حس شود. در هنگام کشیدن دندان عقل بیدار و در هوشیاری کامل هستید ولی هیچ دردی را حس نمی‌کنید.
- بی‌حسی و آرام‌بخش: در این روش پزشک علاوه بر بی‌حسی موضعی، یک نوع آرام‌بخش نیز تزریق می‌کند و شما در حین کشیدن و یا جراحی، بیدار هستید ولی هوشیاری کامل ندارید.
- بیهوشی عمومی: در شرایط خاصی ممکن است پزشک بیهوشی عمومی را تجویز کند. در این صورت نه‌تنها شما هیچ دردی حس نمی‌کنید بلکه بی‌هوش بوده و بعد از عمل چیزی به خاطر نخواهید آورد. البته برای کاهش درد بعد از عمل، پزشک بی‌حسی موضعی نیز تزریق می‌کند.
توجه کنید ممکن است لازم باشد چند روز ار کار خود مرخصی بگیرید و یا اینکه تا چندین روز از ورزش کردن پرهیز کنید. تا ۴۸ ساعت بعد از بیهوشی عمومی و ۲۴ ساعت بعد از آرام‌بخش نمی‌توانید رانندگی کنید.
دستورالعمل‌های بعد از عمل جراحی
عموماً ۳ تا ۴ روز بعد از عمل جراحی خوب می‌شوید ولی اگر دندان شما نهفته باشد و یا با زاویه نامناسب درآمده باشد ممکن است بهبودی تا یک هفته طول بکشد.
- حتماً اجازه دهید تا یک ساعت گاز استریل بر روی محل جراحی‌شده باقی بماند.
- بهتر است از فرد دیگری بخواهید تا شما را به منزل برساند به‌ویژه اگر تحت بیهوشی عمومی قرار گرفتید چون نمی‌توانید تا ۴۸ ساعت رانندگی کنید.
- در روز اول بعد از جراحی مقداری خون در دهان طبیعی به شمار می‌رود. همچنین درد و تورم در روزهای اول نرمال است. اما اگر درد و خونریزی بیش‌ازحد بوده و نمی‌توانید تحمل‌کنید حتماً نزد دندانپزشک خود بروید و یا با او تماس بگیرید.
- پزشک مسکن و داروهای بدون نسخه تجویز می‌کند که باید در مورد زمان و چگونگی مصرف داروها از پزشک سؤال کنید.
- برای تسکین درد و عفونت علاوه بر مسکن و آنتی‌بیوتیک می‌توانید از کیسه یخ نیز استفاده کنید. دقت کنید یخ را مستقیم روی صورت خود قرار ندهید. از پزشک خود فواصل زمانی گذاشتن کیسه یخ روی صورت خود را بپرسید.
- بعد از جراحی می‌توانید غذاهای بسیار نرم مانند اسموتی، سوپ و پوره سیب‌زمینی بخورید. دقت کنید از غذاهای داغ که باعث سوختن جای جراحی می‌شود پرهیز کنید.
- تا ۲۴ ساعت بعد از کشیدن دندان نیازی به شستشوی دهان نیست، همچنین سعی کنید تا ۳ الی ۴ ساعت با دیگران صحبت نکنید زیرا باعث خونریزی بیشتر می‌شود.
- تا ۲۴ ساعت پس از جراحی دندان عقل، دهان‌شویه و همچنین غذا و نوشیدنی‌های گرم مثل چای استفاده نکنید.
- از مصرف الکل، کافئین و سیگار پرهیز کنید.
- استفاده از نی ممکن است منجر به عوارض جانبی شود.
- از بیرون ریختن آب دهان پرهیز کنید، یک روز کامل مسواک نزنید و نخ دندان نکشید.
- زخم باقی‌مانده ممکن است تا چندین ماه خوب نشود بنابراین مراقب عفونت و سایر علائم باشید.
- تا چند روز ورزش سنگین انجام ندهید. به دستورالعمل‌های پزشک توجه کرده و به آن‌ها عمل کنید.
- محل کشیدن دندان عقل را با زبان یا انگشت نمالید یا آن را لمس نکنید.
- ممکن است غشای سفیدرنگ در محل جراحی دیده شود که جای نگرانی نیست و عموماً نشانه عفونت نبوده و با شستشوی دهان در روزهای آینده از بین می‌رود.
بعد از عمل جراحی چگونه دهان خود را بشوییم؟
از آب‌نمک می‌توانید برای شستشو استفاده کنیدُ فقط دقت کنید آب دهان خود را با فشار بیرون نریزید بلکه سرخود را روی سینک ظرف‌شویی قرار داده و اجازه دهید آب دهان شما خودش خارج شود.
مراقب باشید لخته خون یا بخیه‌های دندان به مدت یک هفته باقی بماند و از بین نرود، زیرا وقتی لخته خون از بین برود احتمال عفونت وجود دارد و شما دچار درد بیشتری خواهید شد. اگر لخته خون روی دندان از بین برود به آن حفره سوکت خشک می‌گویند. دقت کنید سیگار کشیدن، بیرون ریختن آب دهان و استفاده از نی باعث از بین رفتن لخته خون روی دندان شما می‌شود.
علت پوسیدگی دندان و جلوگیری از آن را در این مقاله بخوانید:
علت پوسیدگی دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
- اگر به تب شدید مبتلا شدید
- اگر دارو و مسکنی که مصرف می‌کنید در کاهش درد هیچ تأثیری ندارد
- جای دندان شما و اطراف آن بی‌حس است
- اگر خون یا چرک و عفونت از بینی شما خارج می‌شود.
- اگر گاز را هرچه فشار می‌دهید خونریزی متوقف نمی‌شود و ادامه دارد.
بعد از کشیدن دندان عقل مشکلات زیر را ممکن است داشته باشید که با مرور زمان خوب می‌شود:
- درد و عفونت، خونریزی، تورم و کبودی
- آلرژی به تجهیزات یا داروهای استفاده‌شده در حین جراحی
- حفره یا سوکت خشک، جایی که سوکت یا حفره دندان به‌خوبی بهبود نمی‌یابد.
- اگر امکان کشیدن کامل دندان وجود نداشته باشد ممکن است ریشه‌های آن باقی بماند.
- ممکن است باعث آسیب رسیدن به دندان‌های مجاور شود.
- گاهی مشکلات سینوسی ایجاد می‌شود.
- تریسموس: فک به دلیل اسپام عضلاتش قفل می‌شود و به سختی باز می‌شود.
- استئونکروز: یک بیماری نادر که در آن بافت استخوان فک شما شروع به تحلیل رفتن می‌کند، بافت لثه به عقب کشیده شده و یا از بین رفته است.
- اگر دندان محکم به استخوان چسبیده باشد ممکن است فک بشکند.
خلاصه
وجود دندان عقل حتی اگر هیچ علائمی نداشته باشد ممکن است در آینده حتی برای سایر دندان‌ها مشکل ایجاد کند. بهترین راه این است که در اسرع وقت بعد از مشورت با پزشک دندان عقل را بکشید، البته اگر مشکلی ایجاد نکرده باشد پزشک می‌تواند آن را به عنوان دندان سالم نگه دارد. ممکن است نیاز به جراحی باشد که پزشک خودش در این مورد تصمیم‌گیرنده هست که چه‌کاری باید انجام شود. گاهی دندانپزشک شما را به جراح دهان ارجاع می‌دهد.
دقت کنید حداقل در یک سال دو بار به دندانپزشک مراجعه کنید. پزشک حتی می‌تواند مشکلات احتمالی که در آینده ممکن است رخ دهد را شناسایی کرده و راهکارهای پیشگیری و درمانی ارائه می‌دهد.
اگر سوال یا پیشنهادی دارید در بخش نظرات بیان کنید تا راهنمایی‌های لازم از طریق تیم پزشکی کمکدون انجام شود.
