خواص هلیله سیاه

هلیله سیاه یک گیاه دارویی است که با نام‌های هلیله کابلی، هاری تاکی، هلج، اهلیج و هلیله سبز در بین مردم مختلف شهرت دارد. اغلب این گیاه دارویی را به‌عنوان معجزه و اکسیر جوانی می‌شناسند. جالب است بدانید این گیاه به‌عنوان یک گیاه مقدس در کشور چین به شمار می‌رود.

مزاج این دانه گیاهی در طب سنتی سرد و خشک بوده و برای افراد گرم و بلغمی تجویز می‌شود. از هلیله سیاه برای لاغری، تقویت چشم، پوست و مو استفاده خواهد شد. این دانه گیاهی سرشار از آنتی‌اکسیدان، پلی فنول، تانن، فسفریک اسید، سوکسینیک اسید، کوئینیک اسید و شیکیمیک اسید بوده است. به همین دلیل در بهبود بسیاری از بیماری‌ها از آن استفاده می‌گردد.

البته علاوه بر خواص فراوانی که این گیاه دارد، مصرف بیش‌ازحد آن ممکن است موجب بروز مشکلاتی در انسان شود. به‌طور مثال استفاده دانه‌های هلیله سیاه در دوران بارداری و شیردهی منع شده است. همچنین افراد دارای مشکلات قلبی و دیابت برای مصرف این گیاه باید با پزشک متخصص مشورت نمایند.

خواص هلیله سیاه برای لاغری

هلیله سیاه به‌عنوان پادشاه گیاهان معروف بوده است. از خواص این گیاه کمک به لاغری و کاهش وزن است. این گیاه به پاکی سیستم گوارش کمک کرده و موجب هضم بهتر غذا خواهد بود. همین امر باعث سوخت‌وساز بیش‌تر در بدن خواهد شد. از طرف دیگر مصرف این دانه گیاهی سبب افزایش ترشح صفرا شده که منجر به افزایش چربی سوزی خواهد شد.

البته این توضیحات به این معنی نیست که تنها مصرف هلیله سیاه باعث می‌شود فرد به هدف تناسب‌اندام و لاغری برسد. بلکه باید در کنار مصرف این گیاه دارویی پرخاصیت، از رژیم غذایی صحیحی استفاده شود. امروزه بسیاری از افراد از چاقی و عوارض آن رنج می‌برند. به‌طورکلی برای داشتن وزن ایده آل باید سبک زندگی افراد تغییر چشمگیری داشته باشد.

خواص هلیله سیاه برای پوست

یکی از خواص بسیار مهم که در مصرف هلیله سیاه در بین همگان مطرح بوده، خاصیت ضد باکتریایی آن است. این خاصیت برای پوست مفید بوده و موجب رفع جوش و آکنه خواهد شد. برای این‌کار دانه‌های هلیله را پودر کرده و با آب جوش مخلوط نمایید.

در ادامه مخلوط را روی صورت مالیده و بعد از ۱۵ دقیقه صورت خود را با آب‌خنک شستشو دهید. این فرآیند را با استفاده از هلیله در سه نوبت و به صورت هفتگی استفاده کنید. علاوه بر این اگر پودر هلیله با شیر مخلوط شود، به‌عنوان یک ضد آفتاب عمل خواهد کرد. مخلوط را روی صورت مالیده و بعد از یک ماساژ چند ثانیه با دستمال تمیز صورت خود را پاک‌کنید.

خواص هلیله سیاه برای مو

یکی از خواص بسیار مهم هلیله سیاه، جلوگیری از سفید شدن موها است. برای این‌کار باید روزی یک یا دو عدد هلیله سیاه را بخورید. درصورتی‌که این روش به مدت یک سال انجام شود؛ تاثیر خود را می‌گذارد. این گیاه را می‌توان به شکل آب‌نبات مکیده و روزی یک عدد از آن را زیر زبان قرار داد. بعد از یک سال تاثیر مثبت هلیله را بر سیاه شدن موهای خود مشاهده خواهید کرد.

از دانه‌های گیاهی هلیله سیاه، روغن مو ساخته‌شده و از آن می‌توان برای درمان ریزش مو و جلوگیری از شوره سر استفاده کرد. این دانه‌ها موجب افزایش گردش جریان خون در سر شده و ریشه مو را تقویت می‌کنند. درنتیجه از ریزش مو پیشگیری می‌کنند و موجب پرپشت شدن موهای سر خواهند شد. برای رسیدن به این هدف، روغن هلیله سیاه را روی موها مالیده و بعد از ۱۵ دقیقه استحمام شود.

علاوه بر تمامی خواصی که هلیله سیاه بر مو دارد، موجب درمان شپش نیز می‌شود. این امر به دلیل خاصیت ضد باکتری و ضد قارچ بودن دانه‌های هلیله سیاه است.

خواص هلیله سیاه برای چشم

گیاه هلیله سیاه در درمان بیماری‌های چشم بسیار مفید خواهد بود. تاثیر خاصیت آن در روایات و احادیث نیز آمده است. آب هلیله سیاه که از دانه‌های آن گرفته‌شده خاصیت ضدالتهابی و تسکین‌دهنده دارد. همچنین منجر به کاهش عفونت چشم خواهد شد. برای این‌کار ابتدا آب هلیله سیاه تهیه می‌شود. دانه‌های هلیله را شسته و به مدت یک‌شب در آب بخیسانید.

در ادامه چشم‌ها را با آب هلیله سیاه گرفته‌شده شستشو دهید. برای تقویت نور و دید چشم، تا یک ماه هرروز به‌صورت ناشتا یک قاشق مرباخوری از هلیله سیاه را با آب قورت دهید. برای پیشگیری از خطر آب‌مروارید و درمان آبریزش چشم، هسته هلیله را خیسانده و آسیاب کنید. سپس از پودر آن به‌عنوان خط چشم استفاده نمایید.

قیمت هلیله سیاه

هلیله سیاه را می‌توان در عطاری‌ها و فروشگاه‌ها خریداری نمود. قیمت این گیاه دارویی بر اساس نوع بسته‌بندی و وزن آن در فروشگاه، متغیر است. علاوه بر این فاکتورها تازه بودن و یکدست بودن دانه‌ها در ارزش‌گذاری آن حائز اهمیت است. از دیگر عوامل موثر در قیمت هلیله سیاه کیفیت آن می‌باشد.

گاهی دیده‌شده که دانه‌های زرد شده هلیله سیاه نیز در بین سایر دانه‌ها مخلوط شده و این مورد از عوامل بی‌کیفیتی آن محسوب می‌شود. ازآنجایی‌که این گیاه یک محصول وارداتی است؛ قیمت آن به نوسانات ارز، هزینه گمرک و کرایه حمل‌ونقل نیز بستگی دارد.

بنابراین هرچقدر دانه‌های هلیله سیاه از ویژگی‌های مثبتی مانند اندازه یکسان، عدم وجود دانه‌های مخلوط و برخورداری از بسته‌بندی‌هایی تمیز و بهداشتی برخوردار باشند؛ قیمت بالا‌تری نیز دارند. البته درصورتی‌که شما قصد خرید دانه‌های هلیله سیاه را به هدف پودر کردن آن دارید، پیشنهاد می‌شود از هلیله‌هایی با شکل ناهمگون استفاده کنید که قیمت مناسب‌تری دارند.

روش مصرف هلیله سیاه

برای تاثیرگذاری بهتر این گیاه دارویی بر مشکلات و بیماری‌ها، باید در زمان مناسب مصرف شوند. به‌عنوان‌مثال برای تقویت معده بهتر است سه گرم از دانه‌های هلیله را خوب کوبیده و نرم کنید. سپس تا سه روز صبح ناشتا یک قاشق مرباخوری از آن را به همراه آب گرم میل کنید. برای از بین بردن بوی بددهان نیز می‌توانید هرروز یک‌دانه هلیله را در زیر زبان قرار دهید.

به‌منظور تقویت قوای بینایی، چند دانه را کوبیده و به مدت ۳ الی ۴ هفته هرروز صبح به‌صورت ناشتا یک قاشق مرباخوری سر پر به همراه یک لیوان آب بنوشید. همچنین می‌توانید برای درمان مشکلات چشم، با دم‌کرده یا آب آن، چشم را شستشو دهید. برای تقویت کبد نیز یک قاشق سوپ‌خوری از پودر هلیله را در ۳ قاشق غذاخوری ماست مخلوط کنید و به مدت ۱۰ روز بعد از وعده ناهار و شام مصرف نمایید.

مزایای هلیله سیاه

دانه‌های گیاهی هلیله سیاه از مزایای زیادی برخوردار هستند. از دیگر خواص هلیله سیاه موارد زیر است:

• بهبود دهنده وضعیت هضم غذا‌ها و افزایش‌دهنده میزان جذب مواد مغذی
• افزایش حساسیت به انسولین
• درمان زخم های دهانی
• تقویت سیستم ایمنی بدن
• درمان بیماری‌های لثه
• خاصیت سم‌زدایی و تصفیه خون
• خون‌ساز
• درمان یبوست‌های مزمن
• از بین برنده بوی بددهان
• تقویت حافظه
• کمک به درمان آسم

عوارض هلیله سیاه

مصرف زیاد هلیله سیاه نیز مانند بسیاری از داروهای گیاهی دیگر ممکن است موجب به وجود آمدن یک سری مشکلات شود. بر اساس تحقیقات به‌عمل‌آمده، مصرف هلیله سیاه در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است. زیرا مصرف آن باعث کم شدن شیر مادر می‌شود. یکی از خواص هلیله سیاه کاهش قند خون است. اما مصرف این گیاه دارویی برای افرادی که خطر ابتلا به دیابت و سندروم متابولیک دارند؛ منع شده است.

علاوه بر آن گفته‌شده که مصرف هلیله سیاه را از دو هفته قبل از عمل جراحی باید قطع نمود. مصرف بیش‌ازحد اعتدال هلیله سیاه ممکن است باعث اسهال مشکلات گوارشی شود. خانم‌هایی که دوران قاعدگی بد و سختی دارند نباید هلیله سیاه مصرف کنند. همچنین مصرف هلیله سیاه برای اشخاصی که لاغر هستند و یا در هنگام انجام فعالیت‌های بدنی زود خسته می‌شوند نیز ممنوع است.

خواص هلیله سیاه در روایات و احادیث

در احادیث، از این گیاه دارویی و فواید آن به نیکی یاد شده تا جایی که از آن با عنوان درخت بهشتی مطرح شده است. در یکی از روایات آمده که حضرت محمد (ص) فرموده‌اند: «هلیله سیاه، از درختان بهشت است.» در جایی دیگر ایشان فرمودند که اگر مردم بدانند در هلیله چه خاصیتی است، همانا هم‌وزن آن طلا می‌دادند.

در روایتی دیگر از امام حسین (ع) آمده که می‌فرمایند: هلیله زرد و هفت دانه فلفل سیاه را با هم آسیاب نمایید و با آن سرمه بکشید. این ترکیب درمان بسیاری از بیماری‌های چشم است. همچنین فرموده‌اند: در دانه‌های هلیله درمان بیماری و درد است. بنابراین خواص هلیله برای همه افراد آشکار است.

سخن پایانی

هلیله سیاه، گیاهی دارویی با طبع سرد و خشک از یک درختچه با ارتفاع ۳ الی ۴ متر می‌باشد. میوه این درختچه ۴ الی ۵ سانتی‌متر طول و حدود ۲ سانتی‌متر عرض  دارد. همچنین شکلی دراز و نوک‌تیز به رنگ سبز داشته که کم‌کم به رنگ قرمز تبدیل می‌شود. هنگامی‌که میوه آن به رنگ تیره قهوه‌ای یا سیاه تبدیل شد، زمان برداشت آن فرارسیده‌است.

سپس میوه‌ها را در مقابل نور مستقیم خورشید قرار می‌دهند تا کاملا خشک‌شده و مناسب مصرف شود. به دلیل فواید فراوان و کمک به بهبودی بیماری‌های گوناگون، پادشاه گیاهان نامیده شده است. درعین‌حال مصرف بیش‌ازحد آن نیز موجب بروز مشکلاتی می‌گردد. طبق آنچه که برای خواص هلیله در طب سنتی گفته شده؛ این گیاه برای افراد دارای دیابت، ناراحتی قلبی و زنان باردار و شیرده مناسب نمی‌باشد.