هر آنچه باید درباره علائم و درمان عفونت سینه بدانید
یکی از بیماریهایی که در سالهای اخیر، مردم دنیا را نسبت به علائم خود حساس کردهاست، عفونت سینه یا عفونت ریه است. البته عفونت سینه تنها به دلیل آلودگی به ویروس ایجاد نمیشود، بلکه عوامل دیگری مانند باکتری و قارچ هم منجر به بروز آن میشوند. بیشتر افراد با علائم شایع عفونت سینه که سرفه، تب و تنگی نفس هستند آشنا هستند اما برای آشنایی بیشتر با دیگر علائم آن، زمینههای ایجاد و همچنین روشهای درمان آن تا پایان این مقاله از سایت کمکدون همراه ما باشید.
عفونت سینه چیست؟
عفونت ریه یا در اصطلاح عمومی عفونت سینه شرایطی است که در آن راههای هوایی یا بافتهای یکی از ریهها یا هردوی آنها مایع حاوی سلولهای ایمنی تجمع پیدا میکنند. دلیل تجمع گلبولهای سفید مقابله با میکروارگانیسمهای موجود در بدن است. عفونت ریه در وضعیت عادی بیماری شایعی است که هر ساله حدود ۱ درصد مردم دنیا درگیر آن شده و تعدادی از این افراد جان خود را از دست میدهند. این بیماری برای افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، کودکان و سالمندان میتواند خطرناک باشد.
علائم عفونت سینه کدامند؟
صرفنظر از نوع میکروارگانیسمی که عامل ایجاد عفونت سینه است. بیشتر علائم عفونت سینه مشترک هستند. علائمی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم علایم شایع عفونت ریه هستند و در صورت بروز، فرد باید به پزشک مراجعه کند. علایمی که شیوع کمتری دارند معمولا اهمیت کمتری نیز دارند.
- سرفه: از اصلیترین علامتهای عفونت ریه سرفه است که نسبت به میزان عفونت، ممکن است شدید یا خفیف باشد. همچنین نوع سرفه ممکن است خشک و یا تر (همراه با خلط) باشد.
- خلط (یا مخاط): خلط ممکن است شفاف و یا زرد، سبز یا قهوهای باشد. همچنین امکان دارد مخاط ایجاد شده بدون بو و یا همراه با بوی بد باشد.
- خسخس سینه: در صورت عفونت سینه، معمولا بازدهم همراه با صدای خسخس است. در برخی موارد هم دم و هم بازدم همراه با صدای خسخس است.
- تب: عفونت در هرجای بدن از جمله ریه، همراه با بروز تب است. درجه تب ممکن است پایین، متوسطز یا بالا باشد.
- لرز یا تشنج: در صورت بالا رفتن تب، ممکن است فرد مبتلا دچار لرز یا تشنج شود. تعریق نیز در صورت پایین آمدن تب بروز پیدا میکند.
- مشکلات تنفسی: گرفتگی بینی، تنفس سریع و احساس تنگی نفس از دیگر علائم عفونت سینه است که معمولا در عفونتهای ویروسی شیوع بیشتری دارد.
- درد: سردرد، گلودرد، درد عضلانی، درد مفاصل، درد قفسه سینه هم در صورت عفونت ریه بروز پیدا میکند.
- سایر علائم: گرفتگی صدا یا لارنژیت، حالت تهوع، اسهال و استفراِغ، احساس ضعف و سرگیجه در سالمندان، بیحالی نوزادان، سرفه خونیُ تغییر رنگ و حالت انگشتان هم از دیگر علائم عفونت سینه است.
انواع عفونت سینه
بر اساس نوع میکروارگانیسم آلوده کننده و محلی که عفونت ایجاد میشود، انواع مختلفی از عفونت ریه تشخیص داده میشود که در ادامه به هر یک از آنها میپیردازیم:
- برونشیت: این بیماری یک عفونت ویروسی است که راههای هوایی یعنی نای و نایژه را درگیر میکند.
- سرماخوردگی: سرماخوردگی شایعترین بیماری عفونت سینه است. کودکان در سالهای اولیه زندگی خود ۶ تا ۸ بار در سال و بزرگسالان ۳ تا ۴ بار در سال درگیر عفونت سینه ناشی از سرماخوردگی میشوند.
- کووید۱۹: این ویروس یکی از ۸ نوع ویروس کرونا است که میتواند ریه را تا حد زیادی درگیر کند.
- انتروویروس: گروهی از ویروسها هستند که علاوه بر ایجاد عفونت ریه در بروز بیماریهای دیگری مانند میوکاردیت، مننژیت و آنسفالیت نقش دارند.
- آنفولانزا: نوع A و B ویروس آنفولانزا به صورت فصلی و با قدرت سرایت بالا، معمولا باعث همهگیری وسیعی میشوند. این ویروس از طریق قطرات منتشر شده هنگام عطسه یا سرفه انتقال پیدا میکند.
- سیاهسرفه: با وجود واکسیناسیون، سیاهسرفه یکی از بیماریهای عفونت ریه است که همچنان وجود دارد و میتواند برای کودکان بسیار خطرناک باشد. علائم این بیماری میتواند خفیف تا شدید باشد.
- سل: این عفونت در اثر فعالیت باکتری مایکویاکتریاتوبرکلوزیس ایجاد میشود و در کشورهای توسعه یافته شیوع بیشتری دارد. اما به طور کلی میزان شیوع آن بسیار اندک است.
- دیگر انواع عفونت ریه: ذاتالریه یا پنومونی، کروپ و برونشولیت از دیگر انواع عفونت سینه هستند.
عوامل زمینهساز عفونت ریه
مانند دیگر انواع بیماریها، بیماریهای مرتبط با عفونت ریه تحت تاثیر عوامل ژنتیکی و شرایط زندگی بروز پیدا میکنند. عواملی که میتوانند منجر به بروز عفونت ریه و یا شدت علائم آن شوند شامل موارد زیر هستند:
- سیگار کشیدن یا قرار گرفتن طولانیمدت در معرض دود سیگار
- زندگی در شهرهای آلوده و یا قرار گرفتن در معرض گرد و غبار
- ابتلا به بیماری رفلکس معده
- سابقه بیماری آسم یا آلرژی
- درگیر بودن مجاری تنفسی مانند پولیپ و انحراف بینی
- انجام نشدن واکسیناسیون
در کودکان این عوامل تغذیه با شیشه شیر، استفاده از پستانک، نارس بودن، قرار گرفتن در مکانهای با جمعیت زیاد، متولد شدن از مادران سیگاری، بیماریهای قلبی و تنفسی مادرزادی است.
روشهای درمان عفونت ریه
روشهای درمان عفونت سینه بسته به نوع میکروارگانیسم آلوده کننده و همچنین شدت بیماری متفاوت هستند. اما برخی از روشها در درمان انواع عفونت ریه میتوانند موثر باشند. روشهای درمانی شامل درمان خانگی و پزشکی هستند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
درمان خانگی عفونت سینه
در صورتی که علائم عفونت خفیف باشد میتوان از روشهای درمان خانگی برای بهبود بیماری استفاده کرد. روشهای خانگی شامل داروهای بدون نسخه، مصرف مواد غذایی مناسب و داروهای گیاهی است که در ادامه برخی از این موارد را توضیح میدهیم:
- داروهای بدون نسخه ماننداستومینوفن و ایبوپروفن میتواند به کاهش درد و تب کمک کند.
- استراحت کافی میتواند انرژی لازم برای مقابله با عفونت را در اختیار بدن قرار دهد.
- مصرف مایعات فراوان به ویژه آب و آبمیوهها علاوه بر هیدراته کردن بدن با فراهم کردن ویتامینها سیستم ایمنی را قادر به دفع عفونت ریه میکند.
- استفاده از دستگاه بخور سرد با مرطوب کردن محیط به درمان عفونت سینه کمک میکند، همچنین بخور اکالیپتوس به باز شدن مجاری تنفسی کمک زیادی میکند.
- استفاده از دمنوشهایی نظیر اکالیپتوس، نعنا، آویشن و بنفشه به کاهش علائم بیماری کمک میکند.
- مصرف سیر، زنجبیل، شلغم، انجیر و خرما هم برای کمک به درمان عفونت ریه توصیه میشوند.
درمان پزشکی
به طور کلی روشهایی که برای کاهش علائم مشترک در هنگام عفونت ریه تجویز میشود شامل داروهای استنشاقی و کورتیکواستروئیدها برای باز کردن راههای هوایی و همچنین تجهیزات کمک تنفسی در صورت کاهش میزان اکسیژن خون است. اما برای درمان تخصصی هر یک از انواع عفونت ریه، پزشک معالج داروها و روشها درمانی بخصوصی را تجویز میکند که در ادامه به توضیح هر یک میپردازیم:
درمان عفونتهای ویروسی
در عفونتهای ویروسی، دوره بیماری باید طی شود و روشهای درمانی برای کمک به روند بهبودی انجام میگیرد. دارویی که برای آنفولانزای نوع A تجویز میشود تامیفلو یا استامیویر است. برای کودکانی که در معرض برونشیولیت قرار دارند آنتی بادی مونوکلونال در نظر گرفته میشود و در بیماری کووید۱۹ استروئیدها موثر بودهاند.
درمان عفونتهای باکتریایی
آنتی بیوتیکها داروی اصلی در درمان عفونتهای باکتریایی هستند و بر اساس شدت عفونت به صورت خوراکی و یا داخل وریدی تجویز میشوند. ممکن است نوع آنتی بیوتیک با توجه به میزان بهبودی علائم در طول دوره درمان تغییر کند.
درمان عفونتهای قارچی و انگلی
برای درمان عفونت قارچی داروهای ضدقارچ مانند دیفلوکان (فلوکونازول)، نیزوال (کتوکونازول) و آنکوبون (فلوسیتوزین) و برای عفونت انگلی بسته به نوع انگل یکی از انواع داروهای ضدانگل تجویز میشوند.
سخن آخر
معمولا شنیدن نام عفونت ریه و یا داشتن علائم آن دلهره و نگرانی زیادی را در افراد به وجود میآورد. اما خوشبختانه با وجود روشهای درمانی موثر و داروهای مناسب میتوان درصد بالایی از انواع عفونتهای ریه را قابل درمان دانست. فراموش نکنیم که داشتن سبک زندگی سالم میتواند از بروز بسیاری بیماریها از جمله عفونت ریه جلوگیری کند.